تاثیر برنامه توانبخشی بر بهبود ادم لنفاوی دست در زنان بعد از ماستکتومی مراجعه کننده به مرکز بیماری های پستان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران

مقدمه: ادم لنفاوی اندام فوقانی یکی از شایعترین عوارض درمان سرطان پستان می باشد که ‏معمولا با درد، اختلال خواب و انجام کامل فعالیت های روزانه، ناراحتی های جسمی ونقصان ‏کیفیت زندگی همراه است.این مطالعه با هدف بررسی تاثیر برنامه توانبخشی مبتنی بر منزل بر ‏بهبود ادم لنفاوی در زنان بعد از ماستکتومی مراجعه کننده به مرکز بیماری های پستان وابسته به ‏جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران در سال88-1388 انجام شد.‏ مواد و روش ها : پژوهش حاضریک مطالعه نیمه تجربی تک گروهی از نوع قبل و بعد می باشد ‏که، بر روی 16 نفراز زنان مبتلا به ادم لنفاوی خفیف (ادم کمتر از 200 سی سی ) انجام گرفته ‏است .ابزار جمع آوری داده ها شامل اندازه گیری حجم ادم دست از طریق حجم سنجی ، میزان ‏درد با مقیاس بررسی دیداری درد، فعالیت دست مبتلا با استفاده ازپرسشنامه سنجش فعالیت دست ‏مبتلا و رعایت رفتار های پیشگیری کننده از ادم لنفاوی از طریق فرم بررسی رفتار های پیشگیری ‏کننده از خطر ادم لنفاوی، قبل، یک ماه و دوماه بعداز انجام مداخله، بود. مداخله شامل یک جلسه ‏آموزش و اجرای برنامه ورزشی مدون دست ، انجام ماساژ تخلیه لنف توسط فرد مبتلا ( ‏sld‏) در ‏منزل و رعایت رفتار های پیشگیری کننده از خطر ادم لنفاوی بود که به مدت 2 ماه مستمر انجام ‏پذیرفت . در طول اجرای مداخله، پیگیری تلفنی وحضوری با مراجعه به مرکز انجام شد. تحلیل داده ‏ها با استفاده از آزمون آنالیز برای داده های تکراری محاسبه گردید.‏ یافته ها : یافته های مطالعه نشان داد انجام برنامه توانبخشی مشتمل بر آموزش و اجرای برنامه ‏ورزشی مدون دست ، انجام ماساژ تخلیه لنف توسط فرد مبتلا ( ‏sld‏) در منزل و رعایت رفتار های ‏پیشگیری کننده از خطر ادم لنفاوی، منجر به کاهش میانگین درد (001/0>‏p‏)، میانگین حجم ادم ‏لنفاوی (001/0>‏p‏)، میانگین فعالیت های دست مبتلا (001/0>‏p‏)، میانگین رفتارهای پیشگیری ‏کننده از ادم لنفاوی (001/0>‏p‏) طی 2 ماه اجرای برنامه توانبخشی شده است.‏ بحث ونتیجه گیری : نتایج نشان داد اجرای برنامه توانبخشی با کاهش عوارض ادم لنفاوی منجر به‎ ‎‏ بهبود عوارض ادم لنفاوی می شود که در نهایت سبب ارتقاء کیفیت زندگی در بیماران تحت ‏ماستکتومی می گردد. لذا ارتقاء آگاهی مددجویان و اعضائ تیم سلامت در انجام برنامه ‏‏"توانبخشی مبتنی بر منزل" می تواند به عنوان راهبردی جهت ارتقاء کیفیت زندگی همراه با ‏سرطان ، بکار گرفته شود.‏